Lucía Calvo é secretaria da Xunta Directiva de Derecho a Morir Dignamente (DMD) en Galicia. Con ela falamos de temas considerados tabú na nosa sociedade e na gran maioría das culturas da historia, como a eutanasia.

“Movémonos polo dereito a dispoñer da nosa propia vida, porque a vida é un dereito, non unha obrigación“, resume. Derecho a Morir Dignamente leva funcionando 35 anos, tras legalizarse en 1984.

Así comezou, en palabras de Lucía: “En 1983 Miguel Ángel Lerma escribiu unha carta a El País, mostrando o seu interese por fundar unha asociación para reivindicar o dereito á libre disponibilidade da propia vida en España. Cerca de duascentas persoas puxéronse en contacto e anímaronse a colaborar, e algo máis tarde estaba xa constituíndose a asemblea DMD. A asociación tivo varios presidentes, como o filósofo Salvador Pániker ou o Doutor Luis Montes. Hoxe en día contan cuns 7.000 socios en toda España, en Galicia algo menos de 300″.

“Na asociación, facemos labores de divulgación, porque hai moitos dereitos que temos e non exercemos por descoñecemento, e organizamos charlas e debates, así como reunións cos grupos políticos”, resume.

Na actualidade, debátese no Congreso do Estado español un proxecto de lei da regulación da eutanasia. “Moitos defendemos o dereito a disponer da propia vida, pensamos que temos suficiente tecnoloxía médica como para non ter que morrer con dor”, subliña Calvo: “A idea non é nosa, en torno ao 84% da poboación está a favor de morir en paz, ter unha morte doce, e tamén moitos católicos, outra cousa é a opinión da xerarquía. A ensquisa de Metroscopia en 2017 fala dun 87% da poboación a favor, en 2015 The Economist recollía a un 84% da mostra favorable á eutanasia”.

“Se se analizan os datos dos suicidios, vese que os hai de todo tipo, e suicidios frustrados tralos cales a persoa queda peor. Queremos que se respete o dereito das persoas a ter un sucidio asistido, sexa por motivos físicos ou psíquicos, e non o ter que chegar por forza a determinado estadio nunha enfermidade. Hai moito sufrimento nalgunhas patoloxías”, subliña.

“Pero o Código Penal, no seu artigo 143, castiga calquera axuda ao suicidio, e obriga a morrer en soidade, ou darse morte antes de tempo, cando poderías vivir máis se tiveras a garantía dunha asistencia médica, e marchar acompañado dos seus”, aclara.

“En 2015 publicouse en Galicia unha lei para a morte digna. E aconteceu por exemplo o caso dunha nena de 12 anos que naceu con moitos problemas, nunca pudo falar nin camiñar. Ante un empeoramento das súas patoloxías, seus pais pedíronlle ao Hospital Clínico de Santiago que aplicaran esa lei para deixar de prolongar a vida da nena. Pero o equipo pediátrico non estaba de acordo con iso. Tiveron que acudir a un xulgado. O xuíz pediu un informe pericial, no que apareceu claro que non se esperaba ningunha melloría, e ao final morreu sedada, tranquilamente, conforme á aplicación da lei”, recorda.

“Só 7.500 persoas en Galicia firmamos polo momento o testamento vital, que di que se estamos en situación de non podernos expresar nin desenvolver, que se nos deixe de prolongar a vida”, engade: “Pode que algunhas persoas tampouco queramos pasar por certos coidados”.

Recentemente, o 12 de xaneiro, coincidindo co aniversario do falecemento de Ramón Sampedro, celebrouse o Día da Morte Digna en Galicia, grazas ao apoio da FEGAMP (Federación Galega de Muncipios e Provincias).

Resume así Lucía Calvo a figura de Sampedro: “Foi a primeira persoa en España que pediu que lle aplicaran a eutanasia, posto que el por si mesmo non podía poñer fin á súa vida tras sufrir un accidente na praia das Furnas e quedar tetrapléxico. Finalmente o axudaron cun producto químico. Antes de marchar, Sampedro deixou moitos escritos, e a súa vida e morte quedaron reflectidas no premiado filme ‘Mar Adentro’ de Amenábar”.

Regresando á actualidade, “na lei que vén de presentar o PSOE no Parlamento ao respecto plantéanse unhas normas tan garantistas que desde que un pide unha morte digna hai tantos prazos que pasan uns 40 días”, critica: “Teñen que aprobar a asistencia varios equipos de médicos. E 40 días, para unha persoa que está sufrindo moito, non é ningunha broma. Parécenos ben que a lei busque que non haxa irregularidades, pero nos parece demasiado lento o proceso. Nos países do Benelux o teñen regulado fai anos e son máis rápidos, tardan 15 días. Parécenos ben que haxa un equipo médico que o valore, e que un doutor externo o revise, pero a comisión previa alonga demasiado os prazos dende que a persoa enferma terminal fai a petición por primeira vez. Concordamos con que haxa unha comisión de evaluación, pero que non sexa previa”.