Estamos no punto máis suroccidental de Galicia, nun recuncho máxico no que o Miño traza a raia azul que nos separa xeograficamente de Portugal e desemboca no Atlántico cara a un dos solpores máis fermosos do país, presidido polo impoñente Monte Santa Tegra e a súa citania, icona da Galicia castrexa. Alí, no lugar coñecido como O Puntal, na Entidade Local Menor de Camposancos –na Guarda–, un espectacular piñeiral saúda os peregrinos que percorren o Camiño Portugués e os veciños e visitantes que transitan por un paseo de madeira que conecta a praia do Muíño e o miradoiro do Puntal. Estamos ante o rebautizado Piñeiral Castrexo, un sitio onde a natureza abraza os nosos devanceiros, onde os troncos fan de soporte do noso pasado castrexo, onde esvásticas e trísceles celtas enfeitan o bosque nunha obra de arte perecedoira.
O Piñeiral Castrexo é unha obra do artista autodidacta redondelán Xosé Cabaleiro –afincado na Guarda–, quen se inspirou na corrente Land Art e, máis concretamente, nas intervencións de Agustín Ibarrola no Bosque de Oma (Kortezubi, Euskadi) e no de Rexo (Allariz).
A idea xurdiu durante as súas visitas ao Trega e o seu museo arqueolóxico: “Fixábame nos petróglifos, nos trísceles e esvásticas celtas… E logo, cando paseaba polo Puntal, miraba eses piñeiros e pensaba que podería trasladar dalgún xeito aqueles motivos ás árbores”, explica o artista galego. E transferiu a súa idea do seu cerebro a un ordenador, onde comezou a crear fotomontaxes do proxecto. Disto hai xa tres anos, en 2017.
Xosé Cabaleiro presentoullo a Gemma Marqués e Dani, artistas locais, xestores da Casa Taller da Guarda, aos que coñecía, para saber a súa opinión. “E gustoulles”, celebra.
O seguinte paso foi presentarlle o proxecto á Xunta, Seprona, ecoloxistas…, xa que o lugar é un espazo natural protexido da Rede Natura. Foron dous anos de espera até que contou co visto e prace. E arrincaron en setembro de 2019.
A idea materializouse finalmente este verán, cando completou a obra.