O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, botou en cara ao xefe do Executivo central, Pedro Sánchez, “falar unha vez máis en contra de Galicia” no cume hispano-luso de Faro, por fixarse como primeiro obxectivo a conexión de AVE de Madrid con Lisboa a pesar de que o Goberno de Portugal apuntou como prioridade á conexión do norte (O Porto-Vigo). En declaracións aos medios en Santiago, Rueda agradeceu do compromiso ratificado polo Goberno luso e proclamou que Portugal “xa está en fase de licitación das obras para cumprir” o obxectivo (o último horizonte que hai sobre a mesa, asumido por Portugal e tamén pola Xunta é o do ano 2032 para a conexión do Norte).
Tamén Sánchez apuntou na pasada xornada a 2032, pero o Executivo autonómico considera que, cos pasos actuais dados polo Goberno de España, non é un prazo “realista”. “Nin o anterior goberno portugués, nin o actual, de corte máis conservador, ocultaron a súa intención de querer vertebrar ese país a través da alta velocidade e facer a conexión vía Galicia. Eu agradézoo moitísimo porque para Galicia é algo fundamental”, reflexionou o mandatario galego. A continuación, lembrou que, no seu último encontro na Moncloa, el trasladou a Sánchez que esta era unha cuestión “fundamental” para Galicia. “Escoitoume e non dixo nada. Agora polo menos fala claro e manifestou as súas prioridades”, recalcou, antes de incidir en que a Xunta non ten “absolutamente nada en contra” de que se faga conexión con outras comunidades, pero non “en detrimento de Galicia”.
“E cando estamos a falar dunha conexión entre os países e o outro país está a dicir que prefire a que nos favorece a nós, parece moi difícil de entender que o presidente de España se empeñe noutra alternativa”, lamentou, antes de engadir que, ademais, Sánchez “non está a contar a verdade, como en tantas cousas”. Así, aludiu ao informe presentado pola Xunta meses atrás nos que se incidía en que España non chegaría ao prazo de 2032 e a conexión co Norte de Portugal non podería estar antes de 2034. “E este mércores Sánchez falaba do ano 2032, o que demostra que nin se molestou en ver os prazos realistas”, censurou.
“SEGUIREMOS FACENDO TODA A PRESIÓN”
Así, reiterou que a única partida que reflicten os orzamentos de 2024 son 30.000 euros para o saída sur de Vigo, o que asegurou que lamenta “moitísimo” antes de lanzar un aviso: “Seguiremos facendo toda a presión” e “toda a forza”. Rueda lembrou que asumiu recentemente a Presidencia rotatoria da Comunidade de Traballo Galicia-Norte de Portugal e manifestou o seu desexo de traballar para reforzar a alianza, e tamén pelexará para que A Moncloa “estea á altura do que Galicia está a pedir”. “É moi difícil de entender que os portugueses estean a dicir que si e o noso Goberno todo o contrario. É moi difícil de entender e faremos o posible por cambialo”, sentenciou.
CALVO: “ESPAÑA NON CHEGA”
Pola súa banda, o conselleiro de Presidencia, Diego Calvo, referiuse tamén a este tema na mesma liña (durante a súa intervención parlamentaria sobre orzamentos) para alertar de que “España non chega” ao obxectivo de que o AVE entre Galicia e Portugal estea activo en 2032. Lembra que a Xunta xa participou nunha declaración en defensa desta infraestrutura, pero “todo parece” que será necesario “seguir facendo moita presión” para que leve cabo, aínda que sexa en 2033 ou 2034, di.
O BNG TAMÉN ESIXE A SÁNCHEZ PRIORIZAR ESTA LIÑA
Así mesmo, o BNG tamén esixiu ao Goberno a priorizar a conexión ferroviaria entre Galicia e Portugal. Así o esixiu o deputado do BNG Néstor Rego en varias iniciativas rexistradas no Congreso, nas que insta o Goberno do Estado a que respecte os acordos asinados co Bloque e manteña a prioridade da conexión ferroviaria Vigo-O Porto. Para a organización nacionalista, as declaracións de Sánchez “non só se afastan dos compromisos establecidos, senón que chocan tamén coa posición do goberno portugués que aposta de forma decidida pola conexión no Eixo Atlántico.
Rego lembrou a posición traslada por Sánchez sobre priorizar a alta velocidade entre Lisboa e Madrid coincide coas reclamacións de Isabel Díaz Ayuso e é contraria á posición mantida ata agora polo Executivo estatal como consecuencia do acordo de investidura asinado co BNG. Así, destaca o “despropósito” que representa, na súa opinión, priorizar a conexión por tren da alta velocidade entre as cidades de Lisboa e Madrid, que implicaría construír máis de 200 quilómetros de vía fronte á conexión entre O Porto e Vigo, na que só faltan por completar 25 quilómetros (Vigo-Valença). O deputado do Bloque lembra que Galicia padeceu historicamente unha permanente “desatención” das súas necesidades en materia ferroviaria, o que supuxo un “lastre” para o seu desenvolvemento.
“Resulta, por tanto, inxustificable que o Goberno español pretenda volver priorizar Madrid, a pesar de contar xa cunha amplísima conexión ferroviaria de alta velocidade, sobre os avances na vertebración do Eixo Atlántico e a conexión entre Galicia e Portugal”. A organización nacionalista entende que o Goberno español debe manter a postura sostida ata agora para impulsar a liña Vigo-O Porto ao compás das actuacións do goberno portugués. “O Executivo español debe axilizar a tramitación do saída sur de Vigo para que poida estar lista no horizonte de 2030 e impulsar a conexión Vigo-O Porto”, sinala para asegurar que espera que o Goberno corrixa a posición e cumpra os compromisos con Galicia.
ABEL CABALLERO PEDIRÁ A SÁNCHEZ QUE ACURTE OS PRAZOS
Pola súa banda, o alcalde de Vigo, Abel Caballero, asegurou que pedirá ao presidente do Goberno, Pedro Sánchez, e ao ministro de Transportes e Mobilidade Sustentable, Óscar Puente, que “acurten prazos” do AVE entre a cidade olívica, O Porto e Lisboa, para que estea listo en 2030. Con todo, Sánchez apuntou a que a parte española da alta velocidade entre Madrid e Lisboa estará lista para 2030, pero o AVE Vigo-O Porto non funcionará ata 2032.
“A miña prioridade é Vigo e vou seguir defendendo a Vigo contra quen faga falta e vouno a facer acompañado de toda a cidade”, reivindicou Abel Caballero nun audio difundido aos medios de comunicación, insistindo ademais na necesidade dunha conexión con Madrid directa por Cerdedo. O rexedor subliñou que seguirá en “diálogo permanente” co Goberno para que o AVE Lisboa-O Porto-Vigo-Madrid se faga “canto antes”, porque é “irrenunciable”. A pesar de asegurar que tanto Sánchez como Puente “sempre atenderon” a Vigo, agora o alcalde compartiu a visión do Executivo luso, que dá prioridade ao AVE con Vigo e non con Madrid.
OPOSICIÓN VIGUESA
Na mesma liña se manifestou a oposición, xa que tanto o PP como o BNG de Vigo esixirán ao Goberno central que dea prioridade á conexión ferroviaria entre Vigo e Portugal, para que comece a funcionar en 2030. Nun comunicado, os ‘populares’ informaron de que rexistraron unha moción de urxencia para que o pleno municipal inste a Sánchez a “rectificar” e a dar prioridade ao AVE ao Porto. Para o portavoz municipal do PP, Miguel Martín, Sánchez “unha vez máis” volve a “non cumprir” coas infraestruturas viguesas, ao priorizar a alta velocidade ferroviaria a Madrid, mentres Portugal quere dar prioridade a Vigo. “E agora que vai facer Caballero? Vai desautorizar a Sánchez ou vai seguir rendéndolle pleitesía e mentindo cando di que o ‘número 1’ dálle a Vigo todo o que pide?”, preguntouse Martín.
Pola súa banda, o Bloque tamén rexistrou unha moción de urxencia para que o pleno do Concello de Vigo demande ao Executivo que axilice a execución do Saída Sur e que cumpra o acordo de investidura cos nacionalistas, onde se recollía que estaría lista para 2030. “Priorizar Madrid-Lisboa sobre Vigo-O Porto só pode responder a unha visión ultracentrista que coloca á nosa cidade e a Galicia nun papel periférico e subordinado, que a cidade non pode nin vai tolerar e que o BNG non vai permitir”, criticou nun comunicado o seu portavoz, Xabier Pérez Igrexas.
EMPRESARIOS URXEN AO GOBERNO ESPAÑOL A “RECTIFICAR”
A Confederación de Empresarios de Galicia (CEG) lamentou este xoves a posición do Goberno de España, expresada nas últimas horas no cume hispanolusa de Faro (Portugal), sobre a conexión por AVE Vigo-O Porto-Lisboa, e pediu ao Executivo que “rectifique” e “se aliñe” coa posición do país veciño para priorizar esa conexión, en lugar da liña Madrid-Lisboa. O presidente da CEG, Juan Manuel Vieites, advertiu de que “a falta de compromiso do Estado español con Galicia pode relegar unha vez máis” o desenvolvemento económico e social, limitando o crecemento, a competitividade rexional e as oportunidades de mobilidade eficiente”.
Segundo lembrou, a Estratexia Común de Desenvolvemento Transfronteirizo (ECDT) aprobada no Cume Luso-Española celebrada no ano 2020 recollía xa, como unha das accións previstas en relación ás infraestruturas e a conectividade territorial, dar prioridade á finalización das infraestruturas do Corredor Atlántico, así como modernizar as infraestruturas ferroviarias da conexión do eixo atlántico hispano-luso. Estas demandas fóronse manifestando nos sucesivos cumes hispano-portuguesos, polo que Vieites cualifica a situación actual como “totalmente inadmisible”, xa que, ao seu xuízo, os recursos públicos “débense empregar en loitar contra as disparidades e cohesionar territorios”.
Para a CEG, a ligazón ferroviaria Vigo-O Porto é “vital” para potenciar o desenvolvemento económico e a integración transfronteiriza do noroeste da Península Ibérica. “Non se pode seguir perpetuando o desequilibrio existente nos investimentos e oportunidades de desenvolvemento da nosa rexión”, advertiu, e engadiu que “é imperativo darlle a relevancia e a urxencia necesarias á construción deste nexo vital para o desenvolvemento económico e social de ambos os territorios”. A patronal galega sinalou que a posición do Goberno de España e a súa “falta de aliñación” con Portugal “prexudica tanto aos viaxeiros como aos empresarios e aos traballadores”, e incidiu en que “España debe estar á altura e corresponder o compromiso xa subscrito por Portugal, de que Vigo e O Porto estean conectados por Alta Velocidade en 2032”.
Vieites reiterou que Galicia “sufriu durante anos unha falta de investimentos en conexións ferroviarias que permitan un transporte rápido e cómodo, tanto para pasaxeiros como para mercadorías”, por iso volveu pedir un aumento de investimentos en infraestruturas para que a Comunidade poida “competir en igualdade de condicións con outras rexións de Europa”. Nese sentido, os empresarios “esperaban que España asumise o mesmo compromiso, e en 2032 as cidades de Vigo e O Porto estivesen conectadas por ferrocarril nun traxecto de menos dunha hora, 50 minutos segundo a planificación portuguesa”. Doutra banda, a CEG valorou outros acordos e compromisos asumidos no cume de Faro, como a intención de continuar promovendo a cooperación transfronteiriza en ámbitos e sectores estratéxicos para o futuro da transición climática, dixital e enerxética en España e Portugal.
