O Tribunal Supremo non admitiu a trámite ningún dos dous recursos presentados polo Concello de Vigo contra as sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) nas que se apuntaba ao goberno local como responsable do mantemento do paseo das Avenidas, zona na que se produciu o afundimento durante o festival Ou Marisquiño 2018, deixando máis de 450 persoas feridas.
Desta maneira, o Alto Tribunal ratificou as sentenzas do TSXG, que aseguraban que o Concello incumpriu o convenio ‘Abrir Vigo ao Mar’ subscrito co Porto en 1992, debido a que non mantivo devandito peirao en “bo estado”.
Nas súas resolucións, ás que tivo acceso Europa Press, o Supremo tamén impón as costas procesuais ao Concello, cun límite máximo de 2.000 euros, sumando 4.000 euros ao tratarse de dous recursos de casación diferentes.
Todo iso despois de que o TSXG considerase que o Concello de Vigo era o responsable de manter e conservar o paseo das Avenidas, onde en 2018 afundiuse parte dunha estrutura durante a celebración dun concerto con motivo do festival Ou Marisquiño, deixando máis de 450 persoas feridas.
Así, en dúas sentenzas emitidas polo alto tribunal galego en febreiro de 2022 e agora ratificadas polo Supremo, recollíase que existían causas para anular o convenio ‘Abrir Vigo ao Mar’, subscrito en 1992 entre o Concello, o Consorcio da Zona Franca e a Xunta de Obras do Porto de Vigo (hoxe Autoridade Portuaria), debido a que entende que o Concello de Vigo incumpriu a súa obrigación de manter e conservar parte da área afectada por ese documento, da que forma parte o paseo de madeira e formigón que cedeu durante o concerto.
No documento, a Sala indicaba que se debía proceder á liquidación do convenio xa que “necesariamente, o mantemento debe conectarse coa seguridade e co uso, e o Concello non o cumpriu, á vista dos documentos achegados”.
Segundo o TSXG, antes de autorizar un uso diferente ao simple paseo, que era o que tiña na concesión, o Concello debeu “valorar a seguridade da instalación”. O convenio, segundo o alto tribunal, “non ofrece dúbidas interpretativas en canto á obrigación de mantemento e de bo estado de conservación” por parte do Concello daquelas zonas de uso público, quedando eximido daquelas que poidan ser de uso exclusivo da Autoridade Portuaria.
OBRIGACIÓN DO CONCELLO
Na sentenza, ratificada tras a inadmisión a trámite do recurso de casación, os maxistrados sinalan que esa obrigación do Concello “non deixa de ser consecuente co convenio, xa que a entidad local recibiu un beneficio que anteriormente non tiña, un beneficio interesado para a cidadanía de Vigo e, por tanto, é o Concello o que debe manter en bo estado de conservación o cedido”.
De non ser así, continúa a resolución, a Autoridade Portuaria tería que fiscalizar “os usos que programase o Concello”, isto é, “debería asumir funcións de control de usos”, algo que non realizaba desde que se executou a cesión.
“Os usos viñan xestionando polo Concello desde unha posición de control das instalacións cedidas, polo que necesariamente debería de controlar todas as medidas que afectasen ás devanditas instalacións, non podendo pretender que tivese liberdade de uso, pero sen responsabilidade en canto ao mesmo”, recalcaba a Sala do TSXG.
Revisados as reportaxes fotográficas, os maxistrados sinalaron que son “palmarios do mal estado en que se atopaban os elementos superficiais do paseo e que se advertiron de forma reiterada pola Autoridade Portuaria, advertindo do risco existente para as persoas”.
O TSXG explica que, aínda que comparte que un labor de mantemento e conservación “non alcanzaría á banqueta de cimentación dos peiraos ou aos recheos portuarios”, é “diferente a situación que concorre nunha plataforma de formigón construída por unha entidade privada (Real Club Náutico), con uso privado e que foi liberada mediante un acordo entre a entidade privada e a Zona Franca para poder integrarse como parte do devandito proxecto e da actuación”.
Eses elementos, segundo a Sala, “non eran infraestrutura portuaria, senón obras realizadas por unha entidade privada e entregadas previa liberación de parte da concesión para dar lugar ao convenio e posibilitar a apertura de Vigo ao mar”. Esa plataforma, “sería válida para o uso ao que se destinaba, pero non para un uso máis intensivo, como posteriormente demostrouse” no accidente de O Marisquiño.
O TSXG incide en que, de acordo co convenio Abrir Vigo ao Mar, o Concello adquiriu a obrigación, durante un prazo de 50 anos, de manter en perfecto estado de conservación toda a actuación contemplada no convenio, no que se acordaron executar actuacións de reordenación do tráfico rodado, ampliación de zonas axardinadas e de lecer, así como a peonalización para mellorar o bordo marítimo da área central de Vigo, entre outras.
MANTEMENTO DOS ELEMENTOS ESTRUTURAIS
“A obrigación de mantemento polo Concello de Vigo prevista no convenio de 2 de novembro de 1992 non se limita a labores de mantemento dos xardíns e zonas de esparexemento, senón tamén aos elementos que a sustentan”, destacan os xuíces.
Estes engadiron que, para o normal funcionamento dun paseo marítimo, formado por unha plataforma de formigón acabada nun pavimento de madeira, “débense de manter todos os elementos que o forman, principalmente os estruturais”.
Precisamente este martes, o alcalde de Vigo, Abel Caballero, asegurou que o Concello “sempre cumpre” as sentenzas, polo que tamén acatará esta desestimación do Supremo. Con todo, preguntado en rolda de prensa, augurou que nos próximos meses haberá “literatura técnica e xurídica” sobre o tema.
REACCIÓNS
Precisamente este martes, o alcalde de Vigo, Abel Caballero, asegurou que o Concello “sempre cumpre” as sentenzas, polo que tamén acatará esta desestimación do Supremo. Con todo, preguntado en rolda de prensa, augurou que nos próximos meses haberá “literatura técnica e xurídica” sobre o tema.
Pola súa banda, a presidenta do PP de Vigo, Marta Fernández-Tapias, indicou que esta resolución do Supremo ratifica a responsabilidade do Concello no mantemento das Avenidas, volvendo pór ” en cuestión a xestión municipal do goberno socialista”. Así, lamentou que cada vez que xorden problemas na cidade a culpa sempre recae en terceiros.
“Unha vez máis o alcalde de Vigo volveu a eludir a súa responsabilidade”, criticou Fernández-Tapias, quen reclamou unhas desculpas públicas do rexedor para os feridos no accidente do Marisquiño. Así mesmo, pediu á administración local que revise todas as infraestruturas co obxectivo de evitar que se volva a repetir un incidente similar.