A Iniciativa Galega pola Memoria (IGM) celebrou este domingo na illa de San Simón, onde reuniu a ao redor de 500 persoas, o acto anual de homenaxe nacional ás vítimas do franquismo e ás persoas presas na illa de San Simón entre outubro de 1936 e marzo de 1943. A asociación quixo vindicar, co evento deste ano, a loita antifranquista como “contrapunto ao auxe de ultradereita” en Europa, ademais de “urxir” ao Estado a anunciada declaración da illa como lugar de memoria.
Unha trintena de asociacións e representantes do colectivo estatal A Comuna partiron ao longo da mañá do porto de Cesantes, en Redondela, para asistir ao acto. Alí, o arqueólogo e investigador Xurxo Ayán foi o encargado da intervención central, que levou por título ‘Tsunamis neofeixistas e illas de memoria’. Ademais, para dar voz ás familias dos presos, este ano tomou a palabra Mariña Paz, bisneta do impresor Ramiro Paz, fusilado en Pontevedra o 12 de novembro de 1936.
DECLARACIÓN DE MEMORIA HISTÓRICA
Co encontro deste ano, IGM insistiu ao Goberno central na urxencia de declarar San Simón como lugar de memoria. Segundo lembra a asociación, foi a mesma a que realizou os trámites esixidos pola lei para tal recoñecemento ao obxecto de que sirva para pór fin á realización en San Simón de actividades lesivas coa memoria das vítimas, como os recentes festivais de bachata ou o Sinsal, autorizados polo goberno da Xunta.
O goberno estatal fixo público que o faría este mesmo ano e a entidade promotora aínda non obtivo ningún tipo de resposta oficial nin oficiosa. A convocatoria deste 2025, tal e como recolle IGM, vén tamén marcada pola polémica xurdida no principio do ano, cando un deputado do Goberno galego negou a existencia de mortes durante o tempo en que a illa foi cárcere.