O exconcejal do BNG e expresidente da Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica da Coruña, Manuel Monge, rexistrou este xoves un escrito dirixido ao Defensor do Pobo, Anxo Gabilondo, no que lle solicita que inste os concellos de Vigo, Neda (A Coruña) e Donas (Palencia) a retirar as ‘cruces dos caídos’ nestes municipios, en cumprimento da lei.

Na súa petición, na que se presenta como vítima do franquismo e familiar de varios represaliados, solicita a Gabilondo que se dirixa a este tres concellos, todos eles gobernados polo PSOE, e pídalles retirar eses símbolos que, ao seu xuízo, manteñen o significado que se lles atribuíu cando foron construídos.

Tras pór o exemplo de varios concellos que foron requiridos para retirar ese tipo de cruces, Manuel Monge lembrou que o propio presidente do Goberno, Pedro Sánchez, dirixiu unha carta á súa familia (en resposta a unha misiva anterior) na que sinalaba que a nova lei de Memoria Democrática “ilegaliza todas as manifestacións públicas de exaltación ao franquismo, desde monumentos e placas ata topónimos e nomes de vías públicas” e que as administracións e particulares que non o cumpran serán obxecto de sanción.

Así as cousas, pide ao Defensor do Pobo que inste os concellos de Vigo, Neda e Donas a adoptar as medidas, nun prazo de tres meses, para retirar as cruces, e tamén que inste a Pedro Sánchez, como secretario xeral do PSOE, a tomar medidas ao tratarse de municipios gobernados polo seu partido.

No caso de Vigo, da cruz de O Castro, a pesar dunha denuncia hai anos, os tribunais acabaron por dar a razón ao Concello na súa decisión de non retirar ese símbolo. O consistorio, dirixido por Abel Caballero, sostén que a cruz perdeu o significado orixinal e é só un símbolo relixioso, despois de que o pleno municipal decidise en 1981 o seu “resignificación” e puxese unha inscrición: ‘Polos mortos dá Guerra Civil 1936-1939’.

Monge apuntou que a cruz franquista do Parque Ribalta de Castelló foi retirada por un goberno local do PSOE, despois de varios anos de contenciosos, e iso a pesar de que tamén se substituíu o texto da placa en 1979 para eliminar a referencia aos “caídos por Deus e por España”. Por iso mantén que tamén debe retirarse a Vigo.

En Neda (A Coruña), explicou que o BNG presentou unha moción en novembro de 2022 para pedir a retirada da cruz franquista na Toeleira, moción que foi emendada polo PSOE e, finalmente, o que se aprobou foi tomar medidas de “resignificación” para que o monumento fomente “a concordia”, de acordo “á dignidade de todas as vítimas”. A día de hoxe, denunciou Manuel Monge, segue sen eliminarse ese “vestixio franquista”.

Finalmente, no caso de Donas (Palencia), o expresidente da Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica da Coruña, fai referencia ao “asasinato” por parte dos fascistas de 125 persoas, entre elas, varios membros da súa familia. A súa familia reclamou ao goberno local a retirada da cruz construída en 1941 en recordo dos “caídos” na “cruzada de liberación” e, tras non ser atendida a súa petición, puxo os feitos en coñecemento do Goberno de España (na carta remitida a Pedro Sánchez).