Os presidentes dos Tribunais Superiores de Xustiza de toda España aseguraron que a non renovación do Consello Xeral do Poder Xudicial (CGPJ) “resulta incomprensible” e criticaron “o flagrante incumprimento” dun mandato constitucional “nun Estado de dereito”.

Trátase dunha das once conclusións alcanzadas polos maxistrados e que o propio CGPJ deu a coñecer tras a clausura este mesmo mércores en Vigo da XVII edición das xornadas anuais de presidentes destes tribunais, e que comezaron o pasado luns.

A este respecto, os presidentes tamén destacaron que a limitación das competencias do CGPJ “por imposición da Lei Orgánica 4/2021 de 29 de marzo, ao atoparse en funcións, supuxo a privación dunhas competencias constitucionalmente lexítimas para efectuar o nomeamento regular de prazas de provisión discrecional”.

Trátase, segundo apuntaron, dunha “fórmula que á marxe do debate do seu discutible e discutida lexitimidade constitucional veu prexudicar gravemente o funcionamento ordinario do goberno do Poder Xudicial”.

Desde o seu punto de vista, a situación á que se chegou “pon de manifesto a necesidade de proceder a unha reforma do modelo de elección dos vogais de procedencia xudicial do Consello Xeral do Poder Xudicial de acordo cos estándares da Unión Europea”.

UN MODELO “INEFICIENTE E DISFUNCIONAL”

Doutra banda, os presidentes reclamaron a necesidade de crear órganos xudiciais colexiados na primeira instancia, dentro de cada orde xurisdicional e especialización. Ao seu xuízo, “o actual modelo de funcionamento, baseado en crear Xulgados ou unidades xudiciais independentes, separadas e numeradas, resulta totalmente ineficiente, disfuncional e afastado dos modelos de xestión modernos e máis eficientes”.

Entre as reivindicacións xurdidas destas xornadas atópase unha que consideran “imprescindible”: acometer a comarcalización dos xulgados especializados en violencia sobre a muller definindo un ámbito territorial que comprenda varios partidos xudiciais con grandes similitudes e proximidade xeográfica para proporcionar unha resposta máis especializada, coordinada e con mellores recursos á muller vítima deste tipo de delitos.

Así mesmo, reclamaron a implantación de mecanismos alternativos e complementarios ao xudicial para a solución de conflitos. “España continúa na súa liña de país cunha gran xudicialización dos conflitos entre a cidadanía, o que orixina unha sobreutilización do proceso e sobrecarga innecesaria dos órganos xudiciais”, apostilaron.

Os presidentes dos Tribunais Superiores de Xustiza tamén consideran que o “proceso penal debe ser reformado porque o modelo actual xera exasperante lentitude en múltiples de trámites”. Iso, sinalan, “ocasiona ao cabo unha gran insatisfacción entre os cidadáns, entre os propios afectados o proceso, mesmo entre os propios xuíces e fiscais”.

MEDIDAS PARA COMBATER A VIOLENCIA CONTRA A MULLER

Entre as súas conclusións fan especial mención ao que cualifican como unha “secuela social do noso tempo”: a violencia contra as mulleres. E, en especial, contra o “lamentable” catálogo de condutas que pesan sobre elas, “que se desprega tanto sobre a vida, a integridade física e a liberdade sexual”.

Por iso, consideran necesario desenvolver unha actividade transversal e multisectorial, na escola, na familia, na contorna laboral e en todas as contornas de formación de mozas, de cara á súa prevención. “E, doutra, a considerar delitos de violencia contra a muller todas aquelas condutas tipificadas no Código Penal que supoñan ataques contra os bens xurídicos da muller, polo mero feito de selo”, engaden.

Nesta liña, os presidentes recoñecen que asisten “con enorme preocupación ao aumento de delitos de natureza sexual nos que as vítimas son menores de idade, por feitos que se producen mesmo na súa propia contorna familiar e, sobre todo, en menores que forman partes de familias desestructuradas ou presentan algún tipo de discapacidade”.

A INSUFICIENCIA NO NÚMERO DE XUÍCES

Noutra orde de cousas, quixeron chamar a atención “sobre o apremiante problema da insuficiencia do número de xuíces e maxistrados e da falta de convocatoria dun número suficiente de prazas xudiciais nos procedementos de selección de membros da Carreira Xudicial”.

En conclusión, explican, “urxe un incremento sostido e planificado do persoal xudicial da Carreira Xudicial, que ademais permita aos seus integrantes facer fronte a unha carga razoable de traballo e respecto aos dereitos de conciliación persoal, laboral e familiar”. “Propugnamos homologar o persoal xudicial española á doutros países da Unión Europea en canto ao número de xuíces”, resolveron.