Nunha cidade que presume de modernidade, de dinamismo e de compromiso co progreso, resulta escandaloso que Vigo manteña aínda unha rúa co nome de Avenida Alcalde Portanet. Non falamos dun nome calquera: falamos do alcalde franquista Manuel Portanet Espinosa, cuxa etapa ao fronte do concello está marcada non só pola súa vinculación directa coa ditadura, senón tamén polo que foi un dos maiores escándalos de corrupción municipal coñecidos en toda España naquela época.
Durante o seu mandato, produciuse un episodio que marcou a historia recente da cidade: a concesión do servizo de transporte urbano a VITRASA, unha licitación contaminada pola compra literal de vontades. Varios concelleiros da corporación foron agasallados con bens de luxo e regalos escandalosamente caros para garantir o éxito da empresa. Unha operación suxa que saíu á luz, xerando indignación e vergoña máis alá das fronteiras galegas.
O resultado daquela corrupción? Un monopolio que aínda hoxe perdura. VITRASA segue a controlar en exclusiva o transporte público en Vigo, décadas despois daquel proceso irregular e viciado na súa orixe. Non se trata só dun asunto de memoria histórica, senón tamén dun problema de xustiza e legalidade actual.
A Lei de Memoria Democrática, aprobada a nivel estatal, é clara: os nomes e símbolos que honran figuras vinculadas coa ditadura franquista deben desaparecer do espazo público. Non é unha cuestión ideolóxica, senón un compromiso democrático básico. Manter nomes como o de Portanet nos rueiros é perpetuar unha homenaxe a quen actuou ao servizo dun réxime represor e corrupto.
Vigo non pode seguir mirando para outro lado. Non se pode presumir de cidade europea, integradora e avanzada, mentres se conserva con toda normalidade unha avenida que leva o nome dun alcalde franquista cuxa xestión está manchada polo clientelismo, a falta de ética e a corrupción descarada. Non é só un agravio á memoria das vítimas da ditadura. É tamén un insulto á intelixencia e á dignidade da cidadanía viguesa.
Por iso, esiximos ao Concello de Vigo que actúe dunha vez. Que retire o nome de Manuel Portanet da rúa e abra un proceso participativo para que sexa a xente quen decida a nova denominación, apostando por figuras que representen os valores democráticos, sociais e culturais da cidade.
A democracia tamén se constrúe na toponimia. E mentres Portanet siga presente nos rueiros de Vigo, quedará claro que hai contas pendentes coa historia… e coa cidade.
