“O tren de satélites lanzados o pasado día 22 fará un pase visible dende Galicia esta noite ás 21:59 e como están recén postos en órbita, é bastante espectacular porque irán as 60 unidades moi pegadiñas e en liña recta case perfecta. É un pase moi baixo sobre o horizonte Norte-Norleste por debaixo das constelacións de Casiopea e Cefeo o que pode dificultar a súa observación. Pero xa vos adianto que se cadra non tan pegadiños, pero imos ver Starlinks todas as noites.”
Quen fala é Pablo Martínez Alemparte, astrofotógrafo galego e membro da Agrupación de Astronómia Rías Baixas con quen tivemos o pracer de charlar nunha entrevista falando un pouco máis polo miudo destes satélites e outros “astros celestes” vistos durante o confinamento.
Que son os Starlink ?
Falamos dos satélistes lanzados pola tecnolóxica espacial SpaceX dirixida polo multimillonario Elon Musk. O proxecto da compañía americana ten contemplado a posta en órbita dun total de 12.000 satélites que darán cobertura de internet de baixa latencia a prácticamente a totalidade do planeta terra.
Desde o lanzamento dos primeiros 60 satélites en maio de 2019, foron frecuentes as críticas de astrónomos, relacionadas con que a gran cantidade de satélites prexudicoulles na calidade das súas observacións. O 6 de decembro de 2019, nunha conferencia de prensa, a presidenta de SpaceX, Gwynne Shotwell declarou que «desexa que a xente admire os satélites de Starlink, sen perderse a Lúa ou o resto de planetas do Sistema Solar». Engadiu que a compañía probará un recubrimento especial na cara inferior dun dos satélites do terceiro lote —feito concretado no lanzamento do 7 de xaneiro de 2020— para facelo menos reflectivo, como primeira medida para estudar e mitigar o problema, non anticipado na fase de deseño. Como contraparte, ao diminuír o seu reflectividad, as características de disipación térmica do satélite veranse prexudicadas a certo nivel, polo que notou que serán «probas de ensaio e erro, pero eventualmente solucionarano».
Un proxecto astronómico que se vería bastante afectado é o Observatorio Vera Rubin, en construción no norte de Chile. Estímase que devandito observatorio veríase prexudicado polas megaconstelaciones —con Starlink como protagonista— nun rango de entre 30% a 40% das súas observacións durante varias horas da noite.
Pese ao optimismo de SpaceX en obter reducións notables na magnitude do satélite co recubrimento, un estudo realizado desde un observatorio en Chile arroxou unha redución do brillo do chamado DarkSat («satélite escuro») dun 55% respecto a outro satélite sen o tratamento. En paralelo ao estudo da redución do brillo de DarkSat, Elon Musk afirmou que se atopa traballando con membros da comunidade científica e con astrónomos veteranos para minimizar o potencial reflectivo dos satélites. Isto inclúe probar un tipo de “quitasol”, entre outras medidas non especificadas.