A lexislación española que exclúe das prestacións por desemprego ás empregadas do fogar é contraria ao dereito da Unión Europea porque constitúe unha discriminación indirecta cara ás mulleres, segundo concluíu o Avogado Xeral do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TUE) Maciej Szpunar.
En opinión do letrado, dado que estes empregados son “case exclusivamente mulleres”, denegarlles o dereito a paro “constitúe unha discriminación indirecta por razón de sexo e non xustificada por obxectivos lexítimos e alleos a toda discriminación baseada no sexo”.
As conclusións de Avogado Xeral non son vinculantes para a futura sentenza que terá que emitir o TUE nos próximos meses para resolver o caso dunha empregada do fogar á que a Tesouraría Xeral da Seguridade Social (TGSS) denegou unha solicitude de cotización á protección por desemprego para adquirir o dereito á prestación.
O asunto foi elevado ao tribunal de Luxemburgo polo Xulgado do Contencioso-Administrativo número 2 de Vigo, que pide ao TUE que interprete a directiva sobre igualdade en materia de seguridade social para determinar se existe unha discriminación indirecta por razón de sexo.
Así, o Avogado Xeral Szpunar sinala que corresponde ao xuíz español comprobar se a “desvantaxe particular” que a lexislación española establece para as empregadas do fogar pode cualificarse de “medida indirectamente discriminatoria”. Sen embargo, o letrado destaca que, mentres que a proporción entre homes e mulleres é “máis ou menos similar” entre os traballadores por conta allea incluídos no réxime de xeneral da seguridade social (no que todos teñen dereito a unha prestación por desemprego), a proporción no caso do réxime especial para empregados do fogar “difire considerablemente”.
Neste caso, explica o Avogado Xeral, as mulleres representan máis do 95% dos traballadores deste sistema e, por tanto, a cláusula de exclusión “afecta negativamente a unha proporción significativamente maior de empregados de fogar de sexo feminino que de sexo masculino”.
Desta forma, Szpunar apunta que, se o xuíz español chega á conclusión de que as empregadas do fogar están en “unha posición menos vantaxosa”, debería considerar que a lexislación é contraria ás normas europeas “salvo que estea xustificada por factores obxectivos e alleos a toda discriminación por razón de sexo”.
O Avogado Xeral examina a continuación este último punto e rexeita as alegacións presentadas pola TGSS e o Goberno español, que xustificaban a diferenza de trato “por obxectivos baseados nas características específicas da categoría de empregados de fogar e do estatuto dos seus empregadores, así como por obxectivos de protección dos traballadores, de protección do nivel de ocupación neste sector e de loita contra o traballo mergullado e a fraude”.
O letrado apunta, en primeiro lugar, que se trata de obxectivos “lexítimos” de protección social, pero estima que “non son alleos a toda discriminación por razón de sexo e, por tanto, non poden xustificar unha discriminación prexudicial para as persoas de sexo feminino”.